Пандемияның әсерінен Қазақстанда жаңа мамандықтар пайда болып, ескілері жойылуда

Қазақстанда пандемия кезеңінде еңбек нарығында көптеген өзгерістер орын алды. Бұл өзгерістердің нәтижесінде кейбір мамандықтар жойылып, жаңа салалар пайда болды. HeadHunter онлайн-рекрутмент компаниясының бас директоры Оксана Бричевская коронавирус пандемиясының еңбек нарығына әсері туралы пікірін білдірді.

Пандемияның еңбек нарығына әсері

Бүкіләлемдік экономикалық форум (WEF) келесі жылы 75 миллион адам ақпараттық технологиялар мен инновациялар саласында жұмыссыз қалуы мүмкін деп болжап отыр. Оксана Бричевская пандемиядан кейінгі еңбек нарығындағы үш негізгі трендті атап өтті:

1. Біріншіден, үздік қызметкерлерге сұраныс артуда. Локдаун кезінде бос орындар азайғанымен, жағдай тез қалыпқа келіп, 2021 жылы көптеген компаниялар қызметкерлерді қайта іздей бастады. Нарықтағы сұраныс ұсыныстан тез өсуде.
2. Екіншіден, бизнестің ақпараттық трансформациясы жеделдетілді. Пандемияның әсерінен компаниялар қашықтан жұмыс істеу мен гибридті кеңселерді енгізуге бір жарым жыл ішінде көшті.
3. Үшіншіден, жұмыс орындарының қысқаруы. Кейбір компаниялар шығындарды азайту үшін қажетті емес мамандықтарды анықтап, қызметкерлермен қоштасты.

Жойылатын мамандықтар

Оксана Бричевская алдағы уақытта заманауи технологиялардың әсерінен жойылатын мамандықтарды да атап өтті:

• Есепші
• Нотариус
• Кассир
• Call-орталықтардағы операторлар

Бричевскаяның айтуынша, бұл мамандықтардың қажеттілігі 10 жыл ішінде төмендеуі мүмкін. Сонымен қатар, өзін-өзі дамытпайтын мамандар да жұмыссыз қалуы ықтимал, ал жан-жақты білімге ие қызметкерлер әрқашан сұранысқа ие болады.

Қазақстандағы сұранысқа ие мамандықтар

Кейбір мамандықтар, мысалы, есепшілер, Қазақстанда әлі де сұранысқа ие. 2021 жылы ең көп сұранысқа ие мамандықтар:

• Сату саласы
• Бухгалтерия
• Ақпараттық технологиялар
• Құрылыс
• Лизинг
• Логистика
• Маркетинг
• Ауыл шаруашылығы

Бұл салалар қарқынды өсуде және алдағы уақытта да өзектілігін жоғалтпайды.

Жаңа жұмыс орындары мен болашақ трендтер

Future of Humanity институтының деректері бойынша, 2030 жылы әлемде 85 пайыз жаңа мамандықтар пайда болады. Ақпараттық технологиялар, мобильді қосымшалар мен ойындарды әзірлеу, сондай-ақ ақпараттық қауіпсіздік саласына сұраныс артады. Қазақстан үшін:

• Робот техникасы
• Киберпротездеу
• Нанотехнологиялар
• Жасанды интеллект
• IT-генетиктер

болып табылады.

Қашықтан жұмыс істеу: болашағы бар ма?

Бричевскаяның айтуынша, Қазақстанда қашықтан жұмыс істегісі келетіндер саны 68 пайызды құрайды. Онлайн жұмыс тиімділігін түсінген компаниялар саны артуда. Пандемия кезінде онлайн жұмыс істеген қызметкерлердің көпшілігі кеңсеге қайта оралғысы келмейді, себебі онлайн жұмыс уақытты үнемдеуге, шығындарды азайтуға мүмкіндік береді.

Маманнан кеңес

Оксана Бричевская жас мамандарды өзін-өзі дамытуға шақырды. Университеттегі білімнің жеткіліксіз екенін, ал ары қарай жұмыс берушінің талаптарын зерттеу мен кәсіби дағдыларды арттырудың маңызды екенін атап өтті. Студенттерге тағылымдамадан өту мүмкіндігін пайдалану ұсынылады, себебі ірі компаниялар жас мамандарға инвестиция салуға дайын.

Әңгімелескен Мұхтар Жәмішжанов

Нашли ошибку?